Chciałabym dzisiaj pochylić się nad specyfiką praktyki jogi osób starszych.
Jak bardzo istotną formą aktywności w ich wieku jest troska o kondycje fizyczną oraz psychiczną.
Oraz jak czują się w grupie.
Mieszkając przez kilka lat w Chinach, praktykując jogę z różnymi nauczycielami, spotykałam na sali wiele starszych osób, które były w doskonałej kondycji fizycznej. Chińczycy dbają o siebie, a troska o zachowanie zdrowego ciała jest wpajana im od dziecka. Szeroko pojęta medycyna chińska jest nie tylko nadal popularna, ale stosowana na oddziałach szpitalnych, wraz z medycyną konwencjonalną. W dbałość o stan zdrowia, ponad wszystko, Chińczycy stawiają na ruch oraz dobre nawodnienie organizmu. Celowo nie przytaczam w tym artykule Indii oraz Ayurwedy oraz kastowości…
Wczesnym rankiem w Zhenjiang, około godziny 5:00 (idealny czas w okresie letnim, czyli trwającym od kwietnia do października, aby się nie ugotować w trakcie treningu) kiedy nie miałam porannych zajęć, wychodziłam biegać. Zawsze spotykałam grupy starszych osób, ćwiczące razem nad brzegiem stawu, u podnórza pobliskiej góry. Praktykujące Tai-Chi, biegające, ćwiczące sztuki walki z mieczami… Zawsze – było ich o wiele więcej niż osób w moim wieku.
Rozkładając mate obok osoby starszej na sali, zawsze wiedziałam, że mnie czymś zachwyci. Spokojem, dystansem do siebie i praktyki a przede wszystkim poziomem świadomości ciała. Chińczycy praktykują, a joga stała się w ostatnich latach ich ulubioną formą aktywności. Seniorzy chętnie korzystają z zajęć, zbierając tym samym ogromne korzyści dla swojego ciała oraz psychiki.
Regularna praktyka jogi pozwala lepiej zrozumieć pracę, jaką każdego dnia wykonuje nasze ciało. Pracę, o jakiej my często zapominamy. Czy zastanawialiście się kiedyś ile mięśni pracuje kiedy spacerujemy, siedzimy? Jak bardzo jesteśmy w stanie wspomóc pracę ciała poprzez zaproszenie jogi do naszego codziennego życia.
W podeszłym wieku, nie zawsze, ale często, zmniejsza się zakres ruchów. Stawy stają się sztywniejsze, ruch sprawia ból. Zaczyna się błędne koło, kiedy chcąc uniknąć bólu spowodowanego ruchem w stawach unikamy ruchu tej partii ciała w ogóle. Główną przyczyną bólu stawów mogą być choroby zwyrodnieniowe, reumatyzm tkanek miękkich, zapalenie błony maziowej. Dolegliwość w której osoba skarży się na ból stawów, kości, powinna zostać zdiagnozowana przez lekarza, a następnie powinno wdrożyć się odpowiednie leczenie. Jednym z nich, jest właśnie konieczność rozruszania bolesnych miejsc przy pomocy ćwiczeń fizycznych lub rehabilitacja.
Najlepszym lekarstwem jest oczywiście zapobieganie w/w dolegliwością, poprzez prowadzenie zdrowego i aktywnego życia. Często jednak aktywność fizyczną na którą decydują się osoby starsze, zbyt mocno je przeciąża, trening nie odbywa się pod okiem specjalisty, często też, seniorzy decydują się na najbardziej popularna formę aktywności, jaką jest bieganie. Jeżeli zaczną trenować pod skrzydłami trenera, nie powinno być problemu. Niestety sporo osób decyduje się na samodzielny start, biegając w betonowej dżungli. Decyzja może być fatalna w skutkach, ponieważ mogą w ten sposób zostać obciążone stawy śródstopia, skokowe, kolanowe oraz – biodrowe (w przypadku stawów biodrowych, jedną z najbardziej polecanych form aktywności jest rower), a także kręgosłup wraz z odcinkiem szyjnym. Dlatego, jeżeli już drogi seniorze zaczynasz (zaczynasz a nie jesteś doświadczonym biegaczem) skorzystaj z trenera personalnego, specjalizującego się z biegach. Dbaj o siebie na każdej płaszczyźnie.
Mało popularna nadal jest joga dla seniorów. Niestety nie pomaga temu opinia oraz stereotypy, nadal powielane przez pewne środowiska w Polsce, joga uważana jest jako coś złego, tajemniczego. Ten przekaz niestety często trafia do osób starszych, którym ciężko zweryfikować czy informacja jest prawdziwa. Jednak dobrze wiemy, że poza pozytywną energią jaką może dać zaproszenie jogi do codziennego życia, chociażby praktyka asan, oraz zmiany w nawykach kulinarnych, joga ma dobroczynny wpływ na człowieka w każdym wieku. Joga uczy również odprężenia, wprowadza w cichy świat medytacji, uspokojenia. Nie ocenia, nie krytykuje, nie straszy. Jest absolutnym przeciwieństwem zła o jakie jest oskarżana we wspomnianym środowisku. Wszystko co obce, nieznane budzi w niektórych osobach lęk.
Asany to ćwiczenia jakie wykonywane są w trakcie sesji jogi. Wiele nowoczesnych treningów, metod rehabilitacyjnych czerpie inspiracje właśnie z tej starożytnej wiedzy. Dobrze dobrane asany mają dobroczynny wpływ na kondycję fizyczną, mogą przyczynić się również do wyeliminowania bólów kręgosłupa, miednicy, bioder, stawów, migren… Wzmacniają również kości, co jest niezwykle ważne w profilaktyce osteoporozy.
Joga ma udowodniony pozytywny wpływ jako dodatkowa forma aktywności w przypadku leczenia depresji.
Niestety obecnie ponad 20% osób leczonych na depresję stanowią osoby starsze. Brak pomysłu na aktywność po przejściu na emeryturę, pogarszający się stan zdrowia, towarzyszące objawy somatyczne – wszystko powoduje pogłębianie się tego negatywnego stanu.
Joga może zatem wspomóc osoby w podeszłym wieku szczególnie na poziomie fizycznym ale również psychicznym.
Praktyka asan poprawia również jakość snu – a co za tym idzie kondycję psychiczną i fizyczną.
Kolejna korzyść to praca w grupie. Wymiana spostrzeżeń i doświadczeń. Często nowe znajomości i inspiracje dla osób w podeszłym wieku.
Praca z ciałem na macie jest niesamowitym doświadczeniem, ponieważ nagle możemy odczuć, że do utrzymania dobrej kondycji nie potrzebujemy specjalistycznego sprzętu w siłowni, obciążników, hantli – a jedynie kawałek podłogi i matę oraz nas samych. Bycie na macie to przebywanie z samym sobą i w końcu zrobienie dla ciała czegoś tak dobrego, że schodząc z maty, ciało za to nam podziękuje.
Więc droga seniorko, seniorze, zapraszam na zajęcia 🙂